به گزارش خبرنگار خبرگزای «حوزه»، حجت الاسلام مرتضی وافی شامگاه سه شنبه در نشست نقد و بررسی کتاب مقتل«قتیل العبره ابن علی قائد البرره» که در سالن جلسات جامعه ایمانی مشعر برگزار شد اظهار داشت: با  توجه به اینکه بیان می کنند، صدها کتاب راجع به سید الشهدا(ع) نوشته شده؛ اما در مراجعه ای که به مناسبت این حرکت پژوهشی داشتم حدود 5 هزار کتاب بیشتر در این خصوص نیافتم و این کم بودن نوشته ها در مورد ابا عبدالله(ع) خود یک مسئله است که باید بررسی شود.

وی گفت: کم کاری ها در نوشتن آثار، بی مبالاتی در حفظ و نگهداری کتب و گاهی نیز جنایاتی که دشمنان در حمله به شهرها و آسیب رساندن به کتابخانه ها داشتند از جمله دلیل کم بودن کتب در این موضوع است.

مؤلف کتاب «قتیل العبره ابن علی قائد البرره» با بیان اینکه تقریبا 12 مقتل و تاریخ مورد مراجعه ما مربوط به پیش از قرن یازده بوده، افزود: اولین مقتلی که توانستیم فرازهایی از آن را استفاده کنیم، بخشی از مقتل کتاب کامل الزیارت مرحوم ابن قولیه بوده است.

وی تصریح کرد: گاهی به دلیل اینکه می دیدیم ادبیات و نوشتار مقاتل با هم متفاوت است و نویسنده از حافظه و ادبیان عرف زمان خود استفاده کرده، لذا در تدوین کتاب به این موضوع توجه داشته و سعی کردیم متن یکدستی را آماده کنیم.

ترویج سنت مقتل خوانی

حجت الاسلام وافی ادامه داد: از آن جایی که پایه مجالس مذهبی ما عاشورا و موضوع تاریخ و مقتل است، لذا اصرار داشتیم متن مقتل مورد توجه قرار بگیرد و سنت مقتل خوانی شکل بگیرد.

وی به پیوستگی متن کتاب اشاره کرد و گفت: متن به هم پیوسته که  حدود 10 ساعت روز عاشورا را بیان کند نیازمند یک به هم پیوستگی بوده است و سیر وقایع را نیز باید مد نظر داشت که در این کتاب به این نکته توجه نمودیم.

مؤلف «قتیل العبره ابن علی قائد البرره» خاطرنشان کرد: ابتدایی که این کتاب را شروع کردم بنا نداشتم کتابی منبع و مأخد باشد و به دنبال این بودم متنی را تهیه کنم که افراد در مناسبت ها و ایام خاص کتاب را باز و شمایی از عاشورا را بخوانند.

وی افزود: اما وقتی ورود کردم و نوشتن را آغاز نمودم دیدم ظلم است که در جریان تاریخ روز عاشورا بخشی از رجز ها و خطبه و مسائل دیگر آورده نشود و لذا هرچه جلو رفتم آن را توسعه دادم.

حجت الاسلام وافی با بیان اینکه چند تن از مراجع نیز این اتفاق و حرکت را یک خدمت دانستند ابراز کرد: برخی اشکالات شد که در چاپ جدید آن را برطرف کردیم از جمله فهرست و مقدمه به کتاب اضافه شد.

وی گفت: تاریخ عاشورا از میان تواریخی که رسیده به دلایلی جزء مستند ترین تاریخ ها است و کم ترین تحریف ها در آن شده است؛ چرا که جنسی از تواتر را در آن می بینیم و بخشی از نقل هایی که درتاریخ عاشورا شده مربوط به خود دشمن است و به نقل از دشمن است مانند گودی قتل گاه که نقل از شمر به ابن زیاد است.

مؤلف تصریح کرد: همانطورکه در خصوص سید الشهدا(ع) مقتل را گفتیم بنا داریم تا در خصوص دیگر ائمه(ع) نیز کتاب مصائب را تألیف کنیم و این کار را نیز با بیان مصائب حضرا زهرا(س) شروع کردیم.

وی گفت: در مقتل سید الشهدا(ع)،‌ منابعی از اهل سنت پیدا کردیم که خیلی دقیق تر و مصداقی تر و جزئی تر به وقایع عاشورا پرداخته بود.

حجت الاسلام والمسلمین محمد هادی یوسفی غروی نیز در این نشست با بیان اینکه پیوستگی در این کتاب مورد توجه بوده است اظهار داشت: در خصوص منابع بهتر بود که این منابع یکدست باشند و ظاهرا اوایل 28 منبعی که ذکر شده بیشتر جنبه تسلسل تاریخی در نظر بوده، ولی این تسلسل بهم خورده است؛ برای کتاب های تاریخی آنچه بیشتر مرسوم است در نظر گرفتن تسلسل تاریخی است.

قديمی ‌ترين مقتل امام حسين(ع) مقتل «ابومخنف» است

وی مطرح کرد: از این مقاتل هیچ کدام به معنای دقیق مقتل امام حسین(ع) نیست و در واقع کتبی است که به نحوی اخبار قتل امام را در بردارد و هیچ کدام ملتزم این نیستند که اخبارشان مسند باشد و برسند به کسی که ناظر جریان بوده باشد غیر از مقتل «ابو مخنف».

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه قديمی ‌ترين مقتل امام حسين(ع) مقتل ابومخنف است عنوان کرد: همانطور که طبری خود مستقیما بر مقتل هشام بن محمد کلبی استناد کرده و اخبار را هم از هشام و هم از ابو مخنف به دست آورده، همین کار را نیز شیخ مفید در کتاب ارشاد خود انجام داده است و قبل از شیخ مفید هیچ عالمی وجود نداشته که مقتلی در این حد در مورد امام حسین(ع) نوشته باشد.

وی گفت: سنت در فارسی یک معنای ثانویه غیر از آن معنای اصطلاحی، فقهی و حوزوی پیدا کرده است و به معنای چیزی  است که ازقدیم معمول بوده است، لذا این که به مقتل به عنوان یک سنت توجه شود به این معنای دوم درست است؛ اصل مذاکره اخبار مرتبط با امام حسین(ع) و ائمه (ع)از مستحبات شرعی است، اما اینکه مقتل خوانی به این معنا که کتابی خاصی اخبار و گزارش مقتل امام را داشته باشد را نمی توان گردن هیچ امام معصومی گذاشت.

حجت الاسلام والمسلمین غروی در ادامه با بیان برخی نکات انتقادی برخی اصلاحات را بر کتاب مقتل«قتیل العبره ابن علی قائد البرره» لازم دانست.